Jeśli szanujemy dziecko i podążamy za jego możliwościami to może ono zrobić więcej,

niż od niego oczekujemy, a wszystko co dziecko potrafi – nauczycielowi zrobić nie wolno

Helen Parkhurst

         Jesteśmy placówką wyróżniającą się w środowisku tożsamością i otwartością na nowe wyzwania. Stwarzamy warunki do wszechstronnego rozwoju dziecka, zapewniamy mu bezpieczeństwo i fachową opiekę, wpajamy zasady zdrowego stylu życia, właściwych zachowań społecznych i patriotycznych oraz edukacji na najwyższym poziomie. Główne założenia programu naszego przedszkola to edukacja daltońska jako wiodąca pedagogika w realizacji zadań dydaktyczno-wychowawczych.

Dążymy do rozwoju swoich kompetencji jako nauczycieli daltońskich, aby kreować efektywną edukację w celu pełnego doświadczenia i rozumienia przez dziecko otaczającej go rzeczywistości.Daltoński Plan Laboratoryjny oznacza dla mnie błogosławione uwolnienie od zabójczej rutyny klasowej oraz wielką możność poznawania jednostek, a dzięki zaznajomieniu się z ich potrzebami możność dopomagania im do rozwinięcia silnych charakterów oraz stania się w przyszłości użytecznymi obywatelamiPlan daltoński pozwala poznać naszym wychowankom wartość czasu, rozwija zainteresowania i zamiłowanie do nauki, a nauczycieli inspiruje do indywidualizacji pracy z dzieckiem. Zgadzając się z twórczynią koncepcji Planu Daltońskiego Helen Parkhurst, że

Koncepcja zaczerpnęła nazwę od miasta Dalton w USA. Helen Parkhurst (1887-1957), młoda nauczycielka, postawiona przed koniecznością pracy z kilkoma, zróżnicowanymi wiekowo klasami równocześnie, poszukiwała alternatywnych form pracy pedagogicznej. Efektem tych poszukiwań stał się plan daltoński, zawarty w wydanej 1922 roku książce jej autorstwa pt „Wykształcenie wg planu daltońskiego”. Co ciekawe, już w roku 1928 ukazało się wydanie tej publikacji w języku polskim.1) W dwudziestoleciu międzywojennym w Polsce, koncepcja była wdrażana w praktyce, przygotowywano nauczycieli, ukazywały się artykuły i opracowania książkowe. Po II Wojnie Światowej – plan daltoński trafił do lamusa… .
Skupienie na trzech filarach edukacji daltońskiej, są to: samodzielność, odpowiedzialność i umiejętność współpracy.

             Czemu to takie ważne? Z doświadczeń i obserwacji w pracy pedagogicznej z dzieckiem w wieku przedszkolnym, można wyciągnąć wniosek o coraz mniejszej samodzielności dzieci. Wynika to wprost ze stylu wychowania dziecka w rodzinie, a także ze zmian społeczno kulturowych. Kontekst społeczny ma związek ze zmniejszonym poczuciem bezpieczeństwa – współczesne dzieci nie bawią się już same na podwórkach, placach zabaw, gdzie w naturalny sposób, w grupie zróżnicowanej wiekowo, stawały przed wyzwaniami, doświadczały sukcesów i porażek, podejmowały swoje pierwsze dziecięce decyzje i brały za nie odpowiedzialność. Budowały samodzielność. Aspekt kulturowy związany z naszym położeniem geograficzno-historycznym, niesie ze sobą bagaż nadopiekuńczości, a dominujący model rodziny: dwa plus jeden- sprzyja nadmiernej koncentracji nad pociechą i wyręczaniu jej w wielu czynnościach, do wykonywania których ma już gotowość . Dziecko, któremu nie damy szansy na stosowną dla jego wieku samodzielność nie buduje wiary w swoje możliwości oraz poczucia własnej wartości. I tu właśnie świadomy pedagog stawia sobie pytanie – jak efektywnie wspierać ten obszar rozwoju dziecka, jak pozyskać sprzymierzeńców w rodzicach czy uczestniczących w wychowaniu dziecka dziadkach, jak starania te uczynić atrakcyjnymi ?
             Walorem nierozerwalnie związanym z samodzielnością jest odpowiedzialność. To niezwykle ważne aby zawsze łączyć samodzielność z odpowiedzialnością. Już dziecko winno rozumieć, że każde zachowanie, każdy czyn, podjęta decyzja, przynoszą jakiś skutek, rodzą konsekwencje. Czasem miłe i oczekiwane, a czasem niemiłe, niepożądane, przykre. Pozwalając dziecku na podejmowanie nawet najprostszych decyzji przyzwyczajajmy je do ponoszenia konsekwencji za ich skutki. To kształtuje zdolność przewidywania, charakter, buduje poczucie odpowiedzialności. Nadopiekuńczość i źle rozumiane wychowanie „bez stresu” powoduje , że często dajemy dziecku prawo do dokonywania wyboru lecz jeśli skutki tego wyboru nie są miłe – usprawiedliwiamy je przyczynami zewnętrznymi – zamiast wprost –wytłumaczyć je nietrafnością podjętej decyzji. Koncepcja daltońska uczy kształtowania odpowiedzialności za siebie i innych, uświadamiania sobie konieczności ponoszenia konsekwencji swoich czynów, wspiera nabywanie umiejętności i postaw społecznych, stosowanie się do zasad i reguł, nawiązywanie więzi z otoczeniem, rozumienie potrzeby szanowania drugiego człowieka wraz z jego odmiennością i indywidualnością. W planie daltońskim samodzielność rozumiana jest jako znajdywanie rozwiązania, wykonywanie zadania. Samodzielność wzmacnia motywację.
        Kształtowanie postaw społecznych, konstruowanie więzi z otoczeniem społecznym, budowanie na tym fundamencie umiejętności współpracy, to trzeci filar koncepcji.
Współpracę w planie daltońskim rozpatrujemy w aspekcie społecznym oraz dydaktycznym.
Społeczne rozumienie tego pojęcia dotyczy wzajemnego szacunku, akceptowania i doceniania inności, odrębności, wyrozumiałości wobec potrzeb inne niż nasze. Budowanie świadomości i ukazywanie w praktyce jaki potencjał niesie w sobie możliwość czerpania z indywidualnych różnic./ Każdy praktyk edukacji przedszkolnej doceni, kiedy dzieci zrozumieją jak ważne jest nie przeszkadzać sobie nawzajem. To ważny element umiejętności współpracy w kontekście społecznym. Bazową umiejętnością na której możemy zbudować wartościową społecznie współpracę, są kompetencje związane ze skutecznym komunikowaniem się. Warto temu aspektowi wychowania poświęcić sporo uwagi już od pierwszych lat życia – efekty jej nabycia są nie do przecenienia. Koncepcja zakłada także pracę w parach. Z założenia każde dziecko ma doświadczyć współdziałania z każdym dzieckiem z grupy. Ponieważ instynktownie najbardziej lubimy ludzi, którzy są do nas podobni – fizycznie lub mentalnie, często nie nawiązujemy relacji z tymi, którzy diametralnie się od nas różnią. A szkoda, ponieważ każdy ma coś do zaoferowania, a zetknięcie z innością otwiera umysł i poszerza horyzonty. Jeśli już w dzieciństwie stworzymy dziecku warunki do przekonania się że z każdym można współdziałać, stanie się to dla niego oczywistością, zbuduje w nim otwartość i tolerancję.
Współpraca w kontekście dydaktycznym, w ujęciu daltońskim, przewiduje planowe wykonywanie zadań w zespołach. W budowaniu tych zespołów bardzo pomocna jest teoria inteligencji wielorakich Howarda Gardnera. Członkowie grupy wnoszą swój potencjał, szczególne umiejętności, uzupełniają się wzajemnie. Praca w zespole ma pokazać, że wspólne osiąganie celu jest bardziej efektywne, a członkowie grupy mogą uczyć się od siebie w trakcie jego realizacji. Poszczególne dzieci mogą pełnić rolę liderów w zależności od swoich osobistych kompetencji. Uczą się pełnienia różnych ról w zespole – raz są liderem i innym zaś razem członkiem grupy.
W ostatnim ćwierćwieczu wychowanie w domu, rodzinie bardzo skupiło się na promowaniu indywidualności dziecka, stawiając je w centrum życia rodzinnego, często dostosowując najbliższe otoczenie do jego potrzeb . Świadome wychowanie, profesjonalna edukacja ma inne zadanie – przygotowuje dziecko do życia i funkcjonowania w świecie. To nie świat mamy dopasować do dziecka, ale dziecko przygotować do życia w świecie. Edukacja daltońska podkreśla, że naszym zadaniem jest wyposażenia dziecka w wiedzę i umiejętności techniczne oraz społeczne, z poszanowaniem zasady zapewnienia mu poczucia bezpieczeństwa, własnej wartości, niezależności, z treściami kształcenia dostosowanymi do indywidualnych potrzeb i możliwości, metodami nauczania wspierającymi radość z poznawania, odkrywania – uczenia się.

Na tej podstawie uznałyśmy, że chcemy wiedzieć więcej i pragniemy podjąć trud zdobycia certyfikatu placówki daltońskiej. Pragniemy uczestniczyć w szkoleniach, warsztatach i konferencjach organizowanych przez Stowarzyszenie Dalton Polska. Wiemy, że jest to decyzja na wiele lat naszej pracy, wymagająca ciągłej refleksji i doskonalenia.